"Beyin Sergisi"

Bugun, Rahmi Koç Müzesi'ndeki "Beyin Sergisi"ne gittim. Çok beğendim, keyif aldım, öğrendim. Daha ne olsun? Bir çok test var. Kendinizi deniyorsunuz. Pek çok yeni bilgi öğreniyorsunuz.
Lafı hiç uzatmayacağım, hızlı hızlı aldığım notları paylaşacağım.

* Beyinde 25 milyar, beyincikte 100 milyar civarında sinir hücresi var.
* Kafatasında 28 kemik bulunuyor.
* Yaşla birlikte beyin kan damarlarında kalsiyum birikiyor. Bu beyin kanamasına neden oluyor. İleri yaşlarda beyinde biriken kalsiyum bir tebeşir kadar olabiliyor.
* Sinir hücrelerine yaklaşık 50 dal tutunuyor.
* Beyin vücut ağırlığının %2'si. Ama, yaktığımız enerjinin 1/5'ini kullanır.
* Beyin ağırlığı erkeklerde: 1440 gr, kadınlarda 1280 gr'dır. Beynin boyutu işlevselliğe etki etmiyor.
* Oksijenin 1/5'ini kullanır. 750 ml/dakika taze kana ihtiyaç duyar. Kan sürekli oksijen yaratmak için kullanılır.
* Omurilik: Vücut ve beyin arasındaki tüm sinirler bir araya gelir. Refleks kararlar vermemize yardım eder. Biz refleks reaksiyonu verdikten sonra beyin mesajı alır.

* Sinir lifleri: Hepsi yanyana dizilse 12 milyon km uzunlukta olur.

* Beyin yağ kalıbı erkeklerde:480 cm3, kadınlarda 400 cm3'tür. Yağ kalıbı, sinir liflerini yalıtır ve elektrik sinyallerinin hızlı akmasını sağlar.

* Uyku: Yaşamın 1/3'dür. Beyin uyuduğumuzda da aktiftir. Vücut hücrelerine yenilenme, beyine günün deneyimlerini toplama için fırsattır uyku. Beyin ne zaman uyuduğumuzu kontrol eder. Rüya görürken yaralanmayı önlemek için kasları hareketsiz kılar.
Uyku 4 aşamadan oluşur: Uyanıklık, yüzeysel uyku, derin uyku, rüya uykusu.
Derin uyku ne kadar uyuduğumuzla ve ne zaman yattığımızla ilgili değildir. Vücudun işlevlerini yerine getirebilmesi için derin uykuya ihtiyacımız var.

Biyolojik saat: Yaklaşık 24.5 saatlik kendi ritmine sahiptir. Ama güneş ışığı ve 24 saatle uyumludur. Biyolojik saat beynin melatonin salgılayan epifiz bezini kontrol eder. Işık engellediği için yaz aylarında daha az üretilir.

İç saat: Günlük ritmi kontrol eder. Gündüz/gece, yorgun/dinamik vs farketmez. Vücut sıcaklığını ve hormonları kontrol eder.

Omurilik: Sinir yolları vücuda ve beyne gider.

Hormon salgılayan beyin hücresi: Vücudun sıvı/tuz dengesini kontrol eder.

Beyincik: Hareket ve denge kontrolu yapar.

Hipofiz: En önemli 7 hormonu salgılar.

Düşünmek: Düşünerek 14 watt'lık ampul kadar enerji harcarız. Stresli ya da kanepede dinlenirken aynıdır, değişmez. İşaret parmağımızı eğme kararını vermek ile eğmek arasında 1 sn süre vardır.

Bilinç: Beyin hücrelerinin aktivitesi sonucu, zihinsel faaliyet, kalıtım, dış etkenler, deneyim kombinasyonları.

Endorfin: Morfin benzeri bir salgıyla ağrı hissini azaltır.

Uzak (saat farkı çok olan) yerlere seyahat edecekseniz:
* Sabah güneş ışığına kendinizi bolca bırakın.
* Gideceğiniz yerin yerel sirkadyanını (metabolik ritm) izleyin ve kendinizi hazırlayın alıştırın.
* İlk gece yatmadan önce 1/2 doz melatonin hapı alın.
Kişisel/sosyal sınırlarımız:
* 0-30 cm: Samimi
* 45-47 cm: Kişisel
* 120-215 cm: Taraf
* 365-765 cm: Kamu